Ömrümüzün əvvəlindən sonuna kimi qanımız təqribən 60000 mil (100000 km) qan damarlarını keçərək, qida və oksigeni ürəyimizdən və beynimizdən əzələlərimizə və dərimizə qədər bədənimizin hər tərəfinə daşıyır. Ürək tərəfindən idarə olunan bu yollar qan dövranı sistemini təşkil edir və bu, bütün səhhətə həyati şəkildə təsir edir. Qan dövranı zəif olduqda, qan axını yavaşlayır və ya bloklanır və bədəndəki hüceyrələr lazım olanı ala bilmir. Əvvəlcə yüngül simptomlar hiss etməyə başlayırıq ki, bu da təhlükəli şəkildə arta bilər.

Əksər insanlar bilmədən qan dövranının pisləşməsinə səbəb olan vərdişlərlə məşğul olurlar. Lakin xoşbəxtlikdən qan axınını artıracaq və daha xoşbəxt, daha sağlam həyat sürməyə kömək edəcək daha yaxşı vərdişləri həyata keçirmək olduqca asandır.

İşarələr və simptomlar

Qan dövranının zəifləməsi əlamətləri adətən qollarda və ayaqlarda olur. Bunlara çarpıntı, sancma, uyuşma, kramplar, ağrı və şişlik daxildir.

Bundan əlavə, əlləriniz və ya ayaqlarınız soyuq ola bilər, açıq dərilisinizsə, ayaqlarınız mavi rəng ala bilər və quru dəri, seyrəlmiş saçlar və kövrək dırnaqlarla qarşılaşa bilərsiniz.

Xolesterolu idarə edin

Düzgün dövran üçün sağlam damarlara və arteriyalara ehtiyac var, ancaq xolesterol səviyyələri çox yüksək və ya çox aşağı olarsa, damarlar yaralana və bloklana bilər.

Qan təzyiqinə nəzarət edin

Yüksək qan təzyiqi damarlarınızı sərtləşdirən və qan axınını məhdudlaşdıran bir vəziyyətə - ateroskleroza səbəb ola bilər.

Bədəni nəm saxlayın

Qanın təxminən yarısı sudur, ona görə də onun hərəkətini davam etdirmək üçün nəmli qalmalısınız. Gündə səkkiz stəkan su içməyi hədəfləyin.

Tütündən uzaq durun

Nikotin damarların divarlarına zərər verir və qanı o qədər qatılaşdırır ki, keçə bilmir və laxtalana bilər.

Doymuş yağların qəbulunu azaldın

Doymuş yağlar əsasən qırmızı ət, toyuq, pendir və digər heyvan mənbələrində ola bilər.

Uzun müddət oturmayın

Saatlarla oturmağın dövranınıza və əzələlərə zərər verdiyi, hətta ömrü qısaltdığı dəfələrlə sübut edilmişdir. Ayağa qalxmaq və ayaq damarlarındakı klapanları işlətmək üçün müntəzəm fasilələr etməyi düşünün.

Sağlam çəkini qoruyun

Sağlam çəki saxlamaq qan dövranını yaxşılaşdırmağa kömək edir və damarları təmiz saxlayır.

Gəzinti

Bəzi sağlam məşq stresdən azad etməklə yanaşı əzələləri sıxır və rahatlaşdırır. Məsələn, gəzmək ayaqlardakı böyük damarları sıxır və bununla da axının daha durğun bölgələrində qan dövranını təşviq edir.

Stresi idarə edin

Bədən streslə qarşılaşdıqda qan damarları daralır, buna görə də stresi idarə etməyi öyrənmək qan dövranını yaxşılaşdırmaq üçün vacib bir yoldur.

Ürək-damar məşqləri

Qaçış, velosiped sürmə və üzgüçülük kimi fəaliyyətlər qanı pompalayır, ürəyi gücləndirir, qan təzyiqini aşağı salır və qan dövranını yaxşılaşdırır.

Yoqa ilə məşğul olun

Kardioya az təsirli alternativ yoqadır, çünki əyilmə, dartılma və burulma hərəkətləri hüceyrələrə oksigen gətirməyə və orqanlara qan göndərməyə kömək edir.

Masaj edin

Masaj təkcə stresi aradan qaldırmağa deyil, həm də qan dövranını yaxşılaşdırmağa kömək edir. Əzələlər düzgün manipulyasiya edildikdə, limfa mayesinin dövranını yaxşılaşdırarkən laktik turşu buraxırlar, bu da gərginlik və əzələ narahatlığını aradan qaldırmağa kömək edir.

Çay içmək

Çayın tərkibindəki antioksidantlar ürək-damar sağlamlığını yaxşılaşdırır və istilik damarları bir az daha geniş açaraq müvəqqəti dövriyyəni gücləndirə bilər.

İsti vanna qəbul edin

Eyni konsepsiya burada da keçərlidir. Bu, müvəqqəti bir həll olsa da, hamam qan dövranını sürətləndirmək və arteriya və damarları bir az daha genişləndirmək üçün əla bir yoldur.

Omeqa-3 qəbul edin

Somon, tuna, skumbriya və sardina kimi yağlı balıqlarda olan omeqa-3 yağ turşuları ürək-damar sağlamlığını və qan dövranını yaxşılaşdırır.

Qanda kifayət qədər dəmir olmalıdır

Dəmir qan dövranı sistemi üçün vacib bir mineraldır, çünki oksigen daşımaq üçün lazım olan qırmızı qan hüceyrələrinin əsas komponentlərindən biri hemoqlobindir. Dəmirlə zəngin qidalar yemək və ya dəmir əlavələri qəbul etmək qan dövranını yaxşılaşdıra bilər.

Nitratla zəngin qidalar

Çuğundur, sarımsaq, nar və ispanaq kimi qidalarda olan nitrat qan damarlarını genişləndirməyə və qanın keçməsi üçün daha çox yer yaratmağa kömək edir.

Həkimə müraciət edin

Həkim problemin nə ola biləcəyini müəyyənləşdirməyə kömək edərək, hər hansı bir əsas vəziyyət üçün müalicə təklif edə bilər.

Nubar Süleymanova, “İki sahil”